Neler öğreneceksiniz
Bu bölümü okuyup öğrendikten sonra programları bir metin düzenleyicisinde veya IDLE’da nasıl düzenleyeceğinizi, bunları sabit diske nasıl kaydedeceğinizi ve kaydettikten sonra nasıl çalıştıracağınızı öğreneceksiniz.
Python’da ekrana yazı yazdırma
Zamanın başlangıcından bu yana programlama dersleri “Merhaba, Dünya!” isimli küçük bir programla işe başlar:
print("Merhaba, Dünya!")
Programları çalıştırmak için komut satırını kullanıyorsanız, yukarıdakini bir metin düzenleyiciyle yazın, merhaba.py olarak kaydedin ve python3 hello.py yazarak çalıştırın.
Komut satırı yerine IDLE kullanıyorsanız, IDLE’ye gidin, yeni bir pencere oluşturun ve Programları Oluşturma ve Çalıştırma bölümündekileri takip edin.
Bu program çalıştırıldığında ekrana şöyle bir şey bastıracak:
Merhaba, Dünya!
Şimdi bunu size her seferinde söylemeyeceğiz ama bir kod gösterdiğimizde bunu yazmanızı ve çalıştırmanızı tavsiye ederiz. Biz yazdığımızda daha iyi öğrenizi, ve muhtemelen bu sizin için de geçerli.
Şimdi burada daha karmaşık bir program var:
print("Ali ve Ayşe bir kova su getirmek için")
print("bir tepeye çıktılar;")
print("Ali yere düştü, ve kolunu kırdı,")
print("sonrasında Ayşe de yere düştü.")
Bu programı çalıştırdığınızda, şunu bastıracak:
Ali ve Ayşe bir kova su getirmek için
bir tepeye çıktılar;
Ali yere düştü, ve kolunu kırdı,
sonrasında Ayşe de yere düştü.
Bilgisayar bu programı çalıştırdığında ilk olarak şu satırı görür:
print("Ali ve Ayşe bir kova su getirmek için")
bu yüzden bilgisayar aşağıdaki satırı yazdırır:
Ali ve Ayşe bir kova su getirmek için
Ardından bilgisayar bir sonraki satıra geçer ve şunu görür:
print("bir tepeye çıktılar;")
böylece bilgisayar ekrana aşağıdakini yazdırır:
bir tepeye çıktılar;
Bilgisayar sonraki satırlara bakmaya devam eder. Gördüğü komutu çalıştırır ve ardından bir sonraki satıra geçer. Bu şekilde programın sonuna gelene kadar komutları çalıştırmaya devam eder.
Terminoloji
Şimdi size neler olduğuna dair biraz açıklama ve biraz da programlama terminolojisi vermenin tam zamanı.
Yukarıda yaptığımız şey, print adı verilen bir fonksiyonu kullanmaktı. Fonksiyonun adı – print – ardından sıfır veya daha fazla argüman içeren parantezle yazılır. Yani bu örnekte:
print("Merhaba, Dünya!")
Burada bir argüman var: “Merhaba Dünya!”. Bu argümanın çift tırnak (“”) içine alınmış bir karakter grubu olduğuna dikkat edin. Bu genellikle bir dizi karakter veya string olarak adlandırılır. String için başka bir örnek ise: “Ali ve Ayşe bir kova su getirmek için” ‘dir. Fonksiyon ismi ile parantez -ve argümanlar- kullanılması fonksiyon çağırma olarak adlandırılır.
Fonksiyon ve argümanları python’un sahip olduğu komut türlerinden biridir.
print ("Merhaba, Dünya!")
Yukarıdaki satır bir komut örneğidir. Temel olarak bir komutu programdaki tek bir satır olarak düşünebilirsiniz.
Muhtemelen şimdilik bu kadar terminoloji öğrenmek fazlasıyla yeterli olacaktır.
Yazdırmada “\n” ne işe yarar?
\n, veya yeni satır, kendisinden sonra gelen karakterleri yeni bir satırda yazdırmak için kullanılır. \n, aynı zamanda bir kaçış karakteridir. Bunlar ne demek bir örnekle inceleyelim:
print("Merhaba, Dünya!\nNe yapmalıyım?")
İşte bu ifadenin çıktısı:
Merhaba, Dünya!
Ne yapmalıyım?
Birden fazla print komutu kullanmak yerine, farklı satırlarda olması gereken karakter dizisini bir print ifadesiyle göstermek için kullanılabiliriz.
Print deyimi ayrıca \n kullanmasanız bile bu kaçış karakterini kullanır, örneğin:
print("Merhaba, Dünya!")
satırı aslında aşağıdaki gibi çalıştırılır:
print("Merhaba, Dünya!\n")
Bunu kendimiz yaparsak arada bir fark vardır ama demek istediğimiz python aslında dizenin sonuna “perde arkasında” yeni bir satır ekler.
Python’da İfadeler
Aşağıdaki programı inceleyelim;
print("2 + 2 eşittir", 2 + 2)
print("3 * 4 eşittir", 3 * 4)
print("100 - 1 eşittir", 100 - 1)
print("(33 + 2) / 5 + 11.5 eşittir", (33 + 2) / 5 + 11.5)
Bu programın çıktısı aşağıdaki gibi olacak
2 + 2 eşittir 4
3 * 4 eşittir 12
100 - 1 eşittir 99
(33 + 2) / 5 + 11.5 eşittir 18.5
Gördüğünüz gibi Python, birkaç bin liralık bilgisayarınızı on beş liralık bir hesap makinesine dönüştürebilir.
Aritmetik İfadeler
İlk örnekte print fonksiyonu virgülle ayrılmış iki bağımsız değişkenle kullanıldı. Yani programın ilk satırında:
print("2 + 2 eşittir", 2 + 2)
İlk argüman “2 + 2 eşittir” dizesi ve ikinci argüman ise bir tür ifade olan 2 + 2 aritmetik ifadesidir.
Unutulmaması gereken nokta, dizenin ekrana olduğu gibi yazdırıldığı (çift tırnak işaretleri olmadan), ancak ifadelerin değerlendirilip yazdırıldığı veya gerçek değerine dönüştürüldüğüdür.
Python’da aritmetik işlem türleri
Python’da sayılar için yedi temel işlem vardır:
| Operatör | Sembol | Örnek |
| Üstel ifade | ** | 5 ** 2 = 25 |
| Çarpma | * | 2 * 3 = 6 |
| Bölme | / | 14 / 3 = 4.66667 |
| Tam sayı bölümü | // | 14 // 3 = 4 |
| Kalan | % | 14 % 3 = 2 |
| Toplama | + | 1 + 2 = 3 |
| Çıkarma | - | 4 - 3 = 1 |
Bölme yapmanın iki yolu olduğuna dikkat edin, biri ondalık sayıyı sonuç olarak döndürür, diğeri ise kalanı ve tam sayıyı bölümü gösterir. İşlemlerin sırası matematikteki ile aynıdır:
- parantezler
() - üsler
** - çarpma
*, bölme/, tamsayı bölme//ve kalan% - toplama
+ve çıkarma-
Bu nedenle gerektiğinde formüllerinizi yapılandırmak için parantez kullanabilirsiniz.
Python’da yorum yazımı
Programlamada genellikle karmaşık bir şey yaparsınız ve bir süre sonra ne yaptığınızı hatırlamayabilirsiniz. Bunun olmasını engellemek için yazdığımız programa yorumlar ekleyebiliriz. Yorumlar, size ve diğer programcılara neler olduğunu açıklayan notlardır. Örneğin:
# Tam olarak PI değil, yine de kullanılabilir bir değer
print(22 / 7)
Çıktı:
3.14285714286
Yorumların diyez işareti, #, ile başladığına dikkat edin. Yorumlar, neyin karmaşık olduğunu açıklığa kavuşturmak için programı okuyan diğer kişilerle ve gelecekteki sizle iletişim kurmak için kullanılır.
Diyez işaretinden sonraki herhangi bir metnin açıklama olarak kabul edildiğini ve program çalıştırıldığında, # ile o satırın sonuna kadar olan metnin yok sayılacağını unutmayın.
#, yeni bir satırın başında olmak zorunda değildir:
# Ekrana PI yazdır
print(22/7) # iyi bir yaklaşım
Örnekler
Her bölüm o bölümde tanıtılan programlama özelliklerinin örneklerini içerecektir. En azından bu örneklere bakıp, bunları anlayıp anlamadığınızı test edin. Sonuçları tahmin edemiyorsanız bu kodları yazıp ne olacağını görmek isteyebilirsiniz. Kodlar üzerinde çalışın, değiştirin ve ne olacağını görün.
Danimarka.py
print("Çürümüş bir şeyler var Danimarka Krallığı'nda.")
print(" -- Shakespeare")
Çıktı:
Çürümüş bir şeyler var Danimarka Krallığı'nda.
-- Shakespeare
Okul.py
#Okul örneği:
#Aritmetik ifadelere örnekler
#
print("1 + 1 =", 1 + 1)
print("2 + 4 =", 2 + 4)
print("5 - 2 =", 5 - 2)
print()
print("243 - 23 =", 243 - 23)
print("12 * 4 =", 12 * 4)
print("12 / 3 =", 12 / 3)
print("13 / 3 =", 13 // 3, "Kalan:", 13 % 3)
print()
print("123.56 - 62.12 =", 123.56 - 62.12)
print("(4 + 3) * 2 =", (4 + 3) * 2)
print("4 + 3 * 2 =", 4 + 3 * 2)
print("3 ** 2 =", 3 ** 2)
Çıktı:
1 + 1 = 2
2 + 4 = 6
5 - 2 = 3
243 - 23 = 220
12 * 4 = 48
12 / 3 = 4
13 / 3 = 4 Kalan 1
123.56 - 62.12 = 61.44
(4 + 3) * 2 = 14
4 + 3 * 2 = 10
3 ** 2 = 9