İnternet nasıl çalışır?

Bu makalede, Internet’in ne olduğuna ve nasıl çalıştığına bakacağız.

Özet

Internet, Web’in omurgasıdır. Web’i mümkün kılan teknik altyapıdır. Temelde internet, birlikte iletişim kuran geniş bir bilgisayar ağıdır.

Bununla birlikte internetin tarihi biraz belirsiz. 1960’larda ABD ordusu tarafından finanse edilen bir araştırma projesi olarak başladı. Sonrasında ise, 1980’lerde, birçok devlet üniversitesi ve özel şirketin desteğiyle bir kamu altyapısına dönüştü. İnterneti destekleyen çeşitli teknolojiler zamanla gelişti, ancak çalışma şekli çok fazla değişmedi: İnternet, bilgisayarları birbirine bağlamanın ve ne olursa olsun, bağlantıda kalmalarnı sağlamanın bir yoludur.

Daha derine dalış

Basit bir ağ

İki bilgisayar iletişim kurması gerektiğinde bunları fiziksel olarak bağlamanız gerekir (genellikle Ethernet kablosu kullanarak veya kablosuz olarak örneğin, WiFi veya Bluetooth sistemler). Tüm modern bilgisayarlar bu bağlantılardan herhangi birini taşıyabilir.

Not: Bu makalenin geri kalanında, yalnızca fiziksel kablolar hakkında konuşacağız, ancak kablosuz ağlar da aynı şekilde çalışır.

Böyle bir ağ iki bilgisayarla da sınırlı değildir. İstediğiniz kadar bilgisayara bağlanabilirsiniz. Ama bu sefer işler çabucak karışır. On bilgisayara bağlanmaya çalışıyorsanız bilgisayar başına dokuz fişli 45 kabloya ihtiyacınız var demektir!

Bu sorunu çözmek için, ağdaki her bilgisayar yönlendirici (router) adı verilen özel bir küçük bilgisayara bağlanır. Bu yönlendiricinin tek bir işi vardır: tren istasyonundaki bir sinyalci gibi, belirli bir bilgisayardan gönderilen bir mesajın doğru hedef bilgisayara ulaştığından emin olmak. B bilgisayarına ileti göndermek için, A bilgisayarının iletiyi yönlendiriciye göndermesi gerekir;

Sisteme bir yönlendirici ekledikten sonra 10 bilgisayar ağımız sadece 10 kablo gerektirir: her bilgisayar için tek bir fiş ve 10 fişli bir yönlendirici.

Ağ ağı

Şimdilik fena değil. Peki ya yüzlerce, binlerce, milyarlarca bilgisayarı birbirine bağlamaya ne dersiniz? Tabii ki tek bir yönlendirici o kadar ölçeklenemez, ancak dikkatlice okursanız, bir yönlendiricinin diğerleri gibi bir bilgisayar olduğunu söyledik, bu yüzden iki yönlendiriciyi birbirine bağlamamızı engelleyen nedir? Hiçbir şey!

Bilgisayarları yönlendiricilere, ardından yönlendiricileri de yönlendiricilere bağlayarak sonsuz bir şekilde ölçekleyebiliyoruz.

Böyle bir ağ, internet dediğimiz şeye çok yakın, ama bir şeyleri kaçırıyoruz gibi. Bu ağı kendi amaçlarımız için kurduk. Dışarıda başka ağlar da var: arkadaşlarınız, komşularınız, herkes kendi bilgisayar ağına sahip olabilir. Ama eviniz ile dünyanın geri kalanı arasında kablo kurmak gerçekten mümkün değil, peki bunu nasıl halledebiliriz?

Evimize bağlı kablolar zaten var, örneğin elektrik ve telefon kabloları. Telefon altyapısı zaten evinizi dünyadaki herkesle ilişkilendiriyor, bu yüzden de ihtiyacımız olan mükemmel kablo. Ağımızı telefon altyapısına bağlamak için modem adı verilen özel bir ekipmana ihtiyacımız var. Bu modem, ağından gelen bilgileri telefon altyapısı tarafından yönetilebilir bilgilere dönüştürür ve bunun tersi de doğrudur.

Yani artık telefon altyapısına bağlıyız. Bir sonraki adım, mesajları ağımızdan ulaşmak istediğimiz ağa göndermektir. Bunu yapmak için ağımızı bir İnternet Servis Sağlayıcısına (ISS) bağlayacağız. ISS, tümü birbirine bağlı olan bazı özel yönlendiricileri yöneten ve diğer ISS’lerin yönlendiricilerine de erişebilen bir şirkettir. Bu nedenle, ağımızdan gelen mesaj ISS ağları ağı üzerinden hedef ağa taşınır. İnternet, ağların tüm bu altyapısından oluşur.

Bilgisayarları bulma

Bir bilgisayara ileti göndermek istiyorsanız, hangisinin olduğunu belirtmeniz gerekir. Bu nedenle, ağa bağlı herhangi bir bilgisayar, “IP adresi” (IP, İnternet Protokolü anlamına gelir) adı verilen benzersiz bir adrese sahiptir. Noktalarla ayrılmış dört sayı serisinden oluşan bir adres. Örneğin: .192.168.2.10

Bilgisayarlar için gayet iyi, ama biz insanlar böyle bir adresi hatırlamakte zorlanırız. İşleri kolaylaştırmak için, bir IP adresine takma isim verebiliriz: etki alanı adı – domain name. Örneğin google.com, 173.194.121.32 IP adresinin üstünde kullanılan etki alanı adıdır (IP adresleri değişebilir). Bu nedenle, alan adını kullanmak, internet üzerinden bir bilgisayara ulaşmanın en kolay yoludur.

İnternet ve web

Fark edebileceğiniz gibi, Web tarayıcısıyla Web’e göz attığımız zaman, genellikle bir web sitesine ulaşmak için alan adını kullanırız. Bu, internet ve web’in aynı şey olduğu anlamına mı geliyor? O kadar basit değil. Gördüğümüz gibi, internet milyarlarca bilgisayarın birbirine bağlanmasını sağlayan teknik bir altyapı. Bu bilgisayarlar arasında, bazı bilgisayarlar (Web sunucuları olarak adlandırılır) web tarayıcılarına anlaşılabilir iletiler gönderebilir. Internet bir altyapıdır, Web ise altyapının üzerine inşa edilmiş bir hizmettir. İnternet’in üzerine inşa edilmiş e-posta ve IRC gibi başka hizmetler olduğunu da belirtmek gerekir.

İntranet’ler ve Extranetler

İntranetler, belirli bir kuruluşun üyeleriyle sınırlı olan özel ağlardır. Genellikle üyelerin paylaşılan kaynaklara güvenli bir şekilde erişmesi, işbirliği yapması ve iletişim kurması için bir portal sağlamak için kullanılır. Örneğin, bir şirketin intraneti ekip bilgilerini paylaşmak için web sayfaları, önemli belgeleri ve dosyaları yönetmek için paylaşımlar, işletme görevlerini yerine getirmek için portallar ve vikiler, tartışma panoları ve mesajlaşma sistemleri gibi işbirliği araçları barındırabilir.

Extranetler Intranet’lere çok benzer, ancak diğer kuruluşlarla paylaşmaya ve işbirliğine izin vermek için özel bir ağın tamamını veya bir kısmını açarlar. Genellikle bir işletmeyle yakın çalışan müşteriler ve paydaşlarla güvenli ve emniyetli bir şekilde bilgi paylaşmak için kullanılırlar. Genellikle işlevleri bir intranet tarafından sağlananlara benzer: bilgi ve dosya paylaşımı, işbirliği araçları, tartışma panoları vb.

Hem intranetler hem de extranetler Internet ile aynı altyapıda çalışır ve aynı iletişim kurallarını kullanır. Bu nedenle, farklı fiziksel konumlardan yetkili üyeler tarafından erişilebilir.

Aşağıdakilere de göz atmak isteyebilirsiniz.

• İnternet 5 dakikada nasıl çalışır?: Aaron Titus tarafından internetin temellerini anlamak için 5 dakikalık bir video.
• İnternet nasıl çalışır? Ayrıntılı ve iyi görselleştirilmiş 8 dakikalık video.